فودگرید یعنی چه؟ (فود گرید در بسته بندی و پلاستیک)

تمامی صنایع برای عرضه محصولات خود نیاز به بسته بندی مطمئن دارند. این موضوع در خصوص مواد خوراکی کمی متفاوت تر است، چرا که در بسته بندی این مواد علاوه بر جنس و زیبایی بسته بندی، حفظ کیفیت ماده غذایی نیز اهمیت دارد. به همین منظور کارخانجات تولید پلاستیک اقدام به ساخت فیلم هایی به نام فود گرید نموده اند که جهت بسته بندی محصولات غذایی به ایده آل ترین شکل ممکن به کار می روند.

فود گرید چیست؟

یکی از انواع استانداردهای مهم که در صنایع مرتبط با مواد غذایی، نوشیدنی و خوراک انسان مورد استفاده قرار می‌ گیرد، استاندارد فود گرید (food grade) یا گرید غذایی است. به طور کلی پلاستیک فود گرید به عنوان پلاستیک ایمن برای مواد غذایی تعریف می شود که امکان تماس با مواد غذایی یا نوشیدنی در بازه زمانی طولانی مدت را داشته باشد. در تولید مواد پلاستیکی فود گرید از رنگ های مضر، مواد ترکیبی و بازیافتی و هیچ گونه ماده شیمیایی آسیب زایی که برای سلامتی انسان خطرناک هستند استفاده نشده است.

مواد پلاستیکی ساختاری پلیمری دارند که از به هم پیوستن مونومرها ایجاد می شود. در پلاستیک های نامرغوب که با مواد بازیافتی و ناخالص تهیه می شوند، دمای بالا و شرایط محیطی منجر به خوردگی و اکسایش پلاستیک و در نهایت جدا شدن برخی از مونومرها و ورود آن ها به ماده غذایی می شود. اما پلیمرهای فودگرید دچار خوردگی و اکسایش نشده و حتی در صورت برخورد و تماس مستقیم با ماده غذایی هیچ گونه ماده شیمیایی مضری به غذا منتقل نمی کنند. در نتیجه لفاف های فود گرید فاقد مواد سرطان زا بوده، باعث انتقال سموم خطرناک به اقلام خوراکی نمی شود و به سلامت انسان صدمه ای نمی زنند. به همین علت بهتر است تا پلاستیک هایی که در تماس مستقیم با ماده غذایی قرار می گیرند (مانند کیسه فریزرها) دارای نشان فود گرید باشند.

ویژگی پلاستیک دارای استاندارد فود گرید

بنا بر مصوبه سازمان غذاو دارو، تمامی بسته بندی های پلاستیکی که در صنعت مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند باید دارای استاندارد فود گرید باشند. علت این امر آن است که این مواد دارای خصوصیات و ویژگی های مهمی می باشند که در زیر به آن ها اشاره خواهیم نمود:

• پلیمرهایی که استاندارد فود گرید را دارا می باشند و در صنعت مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، به هیچ وجه دچار خوردگی و اکسایش نشده و در صورت تماس و برخورد مستقیم با مواد غذایی هیچ گونه ضرری به آن وارد نمی‌ کنند.
• پلاستیک های دارای استاندارد فود گرید هیچ گونه ماده شیمیایی آسیب زایی به مواد غذایی منتقل نمی ‌کنند و در نتیجه تهدیدی برای سلامت انسان ندارند و به هیچ وجه دارای مواد سرطان زا نمی ‌باشند.
• مواد پلاستیکی فود گرید دارای خلوص بالایی هستند و فاقد هر گونه پلاستیک بازیافتی و رنگ مضری که سلامت انسان را تهدید نماید می باشند.
• در تولید مواد پلاستیکی دارای استاندارد فود گرید از مواد اولیه بسیار مقاوم استفاده شده و تمامی موارد بهداشتی برای تولید این نوع پلاستیک ها رعایت می‌ گردد.
• مواد پلاستیکی که دارای استاندارد فود گرید می ‌باشند می ‌توانند کلیه ویژگی های خود را در دمای بالا نیز حفظ نمایند.

کاربرد پلاستیک فود گرید

جالب است بدانید که کاربرد پلاستیک و نایلون فود گرید تنها به حوزه فیلم های بسته بندی محدود نمی شود. در واقع انواع مختلفی از مواد پلاستیکی با گرید مواد غذایی موجود است که هر کدام برای کاربردهای مختلف غذایی مناسب هستند؛ مثلا:

• پلی اتیلن ترفتالات PET: بطری های نوشیدنی یک بار مصرف مثل نوشابه و آب معدنی، بطری های چاشنی مانند سس و روغن
• پلی اتیلن با چگالی بالا HDPE: بطری های فشرده مانند بطری سرکه، آبمیوه، شیر
• پلی وینیل کلراید PVC: بسته بندی قرص، آدامس و قرص های خوشبو کننده دهان
• پلی اتیلن با چگالی پایین LDPE: کیسه های بسته بندی مانند نایلون بسته بندی نان
• پلی پروپیلن PP: لفاف های بسته بندی شفاف، مات، صدفی و متالایز مانند بسته بندی چیپس و پفک
• پلی استایرن PS: ظروف غذاخوری یکبار مصرف

علامت فود گرید

پس از آشنایی با مواد پلاستیکی فود گرید و اهمیت آن ها، حالا نوبت به پاسخ دادن به این پرسش می رسد: چگونه بفهمیم پلاستیک استفاده شده در بسته بندی مواد غذایی ایمن و دارای گرید غذایی است ؟

در واقع راهی برای تشخیص این موضوع بدون آزمایش وجود ندارد. از همین رو سازمان بهداشت و وزارت دارو با تخصیص سیب سلامت و دیگر جوازهای بهداشتی کیفیت کالا، قابلیت تماس با مواد غذایی (فود گرید) را مشخص می کند. دارا بود علامت فود گرید نشان دهنده آن است که محصول مورد نظر با رعایت پروتکل های بهداشتی تولید شده است و فاقد مواد شیمیایی مضر است.